Lichaamsgeoriënteerde (psycho)therapie
Lichaamsgeoriënteerde (psycho)therapie is een vorm van psychodynamische psychotherapie die op het lichaam georiënteerd is. De therapeutische relatie tussen cliënt en therapeut speelt hierbij een belangrijke rol. Het is een holistische benadering die therapeutische interventies met betrekking tot het lichaam, interpersoonlijke relaties en cognitieve processen integreert.
In alle vormen van therapie en behandeling gaan therapeuten uit van een duidelijke theorie over het functioneren van lichaam en geest. Uitgangspunt is dat het lichaam de gehele persoon reflecteert en dat er een wisselwerking bestaat tussen lichaam en geest.
De bewustwording van lichaamssensaties en de gevoelsmatige betekenis daarvan dragen bij tot de versterking van het lichaamsbewustzijn, het identiteitsgevoel en autonomie. Lichaamsgeoriënteerde therapie zorgt dat de cliënt met nieuwe mogelijkheden en inzichten verder kan gaan. De therapeut ondersteunt cliënten om eigenschappen en verborgen kwaliteiten naar voren te brengen, zodat de cliënt gericht kan worden uitgenodigd om oude patronen los te laten.
De therapeuten werken lichaam georiënteerd vanuit de Reichiaanse visie op psychotherapie. Deze methode is in het licht van nieuwe inzichten en onderzoeksresultaten in het veld van (ontwikkelings-) psychologie, neurofysiologie en biologie in de loop der jaren verder ontwikkeld, en terug te vinden in verschillende therapievormen.
Naast de typologie van de karakterstructuren omvatten de hedendaagse werkwijzen o.a. innovaties uit attachment theorie, infant research, neurobiologie en systeemtheorie.
Werkwijze
Centraal in het therapieproces staat emotie-regulering en de bewustwording van lichaamssensaties en de gevoelsmatige betekenis daarvan. Het doel is het lichaamsbewustzijn, het identiteitsgevoel, de zelfregulering en de autonomie te versterken. De therapeut ondersteunt cliënten om een gezonde dagelijkse balans te creëren. In het therapeutisch proces wordt de cliënt uitgenodigd om eigenschappen en verborgen kwaliteiten naar voren te brengen, zodat de cliënt oude (gedrags-)patronen kan loslaten. De cliënt verwerft nieuwe mogelijkheden en inzichten om op een gezonde manier een bijdrage te leveren aan de maatschappij. De therapeut richt zich op zowel de psychische en emotionele ontwikkeling van de cliënt als ook op de geblokkeerde emoties en energiehuishouding in het lichaam. Door gebruik te maken van de levens- en familiegeschiedenis van de cliënt komen er gevoelens, beelden en herinneringen uit de jeugd naar boven, die vaak onbewust het leven beïnvloeden of bepalen. Beperkende patronen of problemen worden gerelateerd aan de context van het verleden. De therapie kan zowel preventief als helend worden ingezet.
Therapeutische technieken
Technieken hebben als doel de cliënt gezonder te leren leven. Om dit te bereiken, leert de cliënt in de therapie adequaat omgaan met zijn gevoelens en emoties, gedachten, overtuigingen en gedrag in het alledaagse leven.
In de verschillende methoden van lichaamsgeoriënteerde (psycho)therapie wordt naast het gesprek en de therapeutische relatie gewerkt met o.a. diverse ademtechnieken, massage- en vegetotherapie, ervaringsgerichte fysieke en interactieve oefeningen, mindfulness technieken, en trauma gerichte technieken zoals Eye Movement Desensitization and Reprocessing (EMDR), Trauma Release Oefeningen (TRE), Somatic Experiencing (SE), Body Movement Desensitization and Reprocessing (BMDR) en Healing Touch (HT).
Doelgroep
Lichaamsgeoriënteerde therapie kan effectieve hulp bieden bij klachten op fysiek, mentaal en emotioneel gebied:
Benaming
Waarom lichaamsgeoriënteerde psychotherapie en niet lichaamsgerichte therapie?
De term lichaamsgeoriënteeerde psychotherapie is al heel lang de standaard benaming.
Lichaamsgericht wordt als te direct gezien en veronderstelt dat je alleen maar met lichaamstechnieken bezig bent en dat klopt natuurlijk niet. Het blijft psychotherapie die het onbewuste lichaam als ingang gebruikt om meer bewustzijn en inzicht te laten ontstaan bij cliënten. Niet alleen psychotherapie via het gesprek maar via het lichaamsbrein. Ons zenuwstelsel met de drie breinen – lichaamsbrein, emotiebrein en cognitieve brein- worden hierdoor alle drie geactiveerd, waardoor er integratie kan plaatsvinden in de persoon.